Model für Relief-KachelMatryca do produkcji kafli reliefowych

ObjektbeschreibungOpis obiektu:

Der Model, die Hohlform zur Herstellung einer Reliefkachel, zeigt die leicht nach rechts gewendete Halbfigur einer herrschaftlichen Dame innerhalb einer renaissancezeitlichen Rundbogenarchitektur. Ihr gemustertes Brokatkleid mit Knopfleiste und gepolsterten Ärmeln wird um einen Gürtel mit Edelstein sowie um einen Mühlsteinkragen ergänzt. Bis auf die Perle auf der Stirn ist vom Kopfschmuck auf dem herzförmig toupierten Haar nichts mehr erhalten. In ihrer linken Hand hält sie ein Paar Handschuhe und in der rechten einen verzierten Bisamapfel. Bis ins 17. Jahrhundert verwendete man dieses kugelförmige Duftstoffbehältnis zur Krankheitsabwehr, aber auch als Schmuck. Kacheln anderer Fundorte mit einer älteren Bildversion bilden ihn als Endstück eines Rosenkranzes ab. Das nachträgliche Anpassen des Motivs verrät sich auch durch die waagerechte Furche in Brusthöhe, welche die Verwendung einer mehrteiligen Werkstattform anzeigt, sowie durch den spiegelverkehrten seitlichen Inschriftenrest „DIE KONICHI“. Auf besser erhaltenen Stücken ist es „die Königin“ entweder von Polen, die katholische Anna von Österreich (1573–1598) mit Rosenkranz, oder von Dänemark, wohl die evangelische Anna Katharina von Brandenburg (1575–1612) ohne selbigen so wie hier. Der Rosenkranz wurde weggekratzt. Eine seiner Perlen ist vor dem kleinen Finger als „Ring“ stehengeblieben. Teile des Models sind aus- bzw. abgebrochen. Auf der Rückseite sind der Rest einer umlaufenden Griffleiste und eines Knaufs erhalten.Matryca, czyli forma do produkcji kafli reliefowych, przedstawia półpostać szlachetnej damy lekko zwróconej w prawą stronę, pod renesansową arkadą. Jej wzorzystą, brokatową suknię o podbitych rękawach, zapiętą na ciąg guzików, zdobi pas ze szlachetnym kamieniem przy klamrze oraz kryza. Perła na czole jest jedynym zachowanym elementem ozdoby głowy, umieszczonym niegdyś na włosach damy utapirowanych w kształcie serca. W lewej dłoni postać trzyma parę rękawiczek, a w prawej zdobione jabłko zapachowe. Ten kulisty pojemnik na wonne substancje używano do XVII w. w celu zabezpieczenia się przed chorobami, a także jako element biżuterii. Na kaflach z innych stanowisk archeologicznych, ukazujących starszą wersję tego przedstawienia, jabłko stanowi zakończenie różańca. O wtórnym wprowadzeniu zmian w przedstawionym motywie świadczy poziome wcięcie na wysokości klatki piersiowej, wskazujące na użycie wieloczęściowej formy, a także pozostałość lustrzanej inskrypcji „DIE KONICHI” na boku. Na lepiej zachowanych egzemplarzach jest to przedstawienie „Königin” czyli królowej Polski, katolickiej Anny Habsburżanki (1573–1598) z różańcem, bądź jak w tym przypadku królowej Danii bez różańca, protestanckiej księżniczki brandenburskiej Anny Katarzyny (1575–1612). Różaniec w matrycy wtórnie wydrapano. Zachował się z niego jedynie jeden koralik na małym palcu, przekształcony w „pierścionek”. Niektóre fragmenty matrycy są odłamane. Na odwrocie zachowały się pozostałości obiegającej listwy uchwytu i gałki.