Ofenbekrönungzwieńczenie pieca

ObjektbeschreibungOpis obiektu:

Das fragmentierte Objekt besaß ursprünglich ein trapezförmiges Format mit breiterer Oberkante. Die Vorderseite ist grün glasiert und bildet einen zweireihig geflügelten pausbackigen Puttenkopf – ein langlebiges, aber besonders in der Renaissance beliebtes Motiv – ab, dessen Gesichtszüge grob erscheinen. Das Stück gehörte einst zum oberen Abschluss eines Kachelofens. Heiztechnologisch ist es jedoch nicht als „Kachel“ zu bezeichnen, welche ihrer Definition nach immer Heizfunktion besitzt. Dies geschieht durch ihre Vermauerung in den Ofenkörper, wo sie im direkten Strahlungsbereich des Feuers liegt, um dessen Hitze zu speichern und nach außen abzugeben. Generell verrät ein Blick auf Kachelrückseiten mehr: Einerseits zeugen flächige Rußspuren von ihrer einstigen Befeuerung im Ofen, andererseits zeichnen Zargen die Verankerung der Kacheln im Ofen nach. Auf der Rückseite des vorliegenden Ofenelements sind zwar leichte Rußspuren, nämlich größtenteils an der unteren Kante erkennbar, doch zeigt anstelle von Zargen ein angefügter halbrunder Vorsprung – wiederum am unteren Rand als Berührungspunkt zum restlichen Ofenkörper – an, dass der Puttenkopf eben nicht im, sondern nur am bzw. auf dem Ofen verbaut war. An dieser Stelle kam er weniger mit der Hitze in Kontakt und dürfte daher geringfügig dem Heizen und hauptsächlich dem Dekor gedient haben.Fragmentarycznie zachowany obiekt posiadał pierwotnie kształt trapezu z szerszym górnym bokiem. Lico pokryte jest zielonym szkliwem i przedstawia uskrzydloną, pucołowatą główkę putta z grubo zarysowanymi rysami twarzy o dwóch szeregach skrzydeł – długotrwały motyw, szczególnie popularny w dobie renesansu. Obiekt ten należał niegdyś do zwieńczenia pieca kaflowego. Z punktu widzenia techniki grzewczej nie można go jednak nazwać „kaflem”, gdyż ten wedle definicji zawsze pełni funkcję grzewczą. Kafle wmurowane były w korpus pieca, gdzie umieszczone w strefie bezpośredniego oddziaływania ognia gromadziły ciepło i następnie oddawały je na zewnątrz. Strony tylne kafli dostarczają dodatkowych informacji: ślady sadzy na tych powierzchniach świadczą o wcześniejszym okopceniu w piecu, a istnienie komór potwierdzają ich montaż w piecu. Na tylnej stronie omawianego obiektu widoczne są nieznaczne ślady sadzy, głównie przy jego dolnej krawędzi. Zamiast komory przymocowano do jego dolnej krawędzi półokrągłą listwę, która łączyła go z pozostałym korpusem pieca. Głowa putta nie była więc wmurowana w piec, lecz stanowiła jedynie jego zwieńczenie. W tej części pieca w mniejszym stopniu miała kontakt z ciepłem i mogła sprawować funkcję grzewczą, służąc głównie do jego dekoracji.