Logo Archaeo | 3D
DE | EN
Logo des Landesamts für Archäologie Sachsen

Jüngerer RandpfennigMłodsza odmiana denara krawędziowego

FundortMiejscowość: Dobranitz (Göda, Bautzen)Dobranitz (Göda, Bautzen)
DatierungDatowanie: Mittelalter | Hochmittelalter (slawisch) | 1025 - 1030 n. Chr.Średniowiecze | Pełne średniowiecze (okr. słowiański) | 1025 – 1030 r. n.e.
MaterialMateriał: Silbersrebro
FundgegenstandRodzaj obiektu: Münzemoneta

ObjektbeschreibungOpis obiektu:

Die vollständige Münze stammt aus dem Gebiet Meißen-Oberlausitz und wurde in der Münzstätte Meißen geprägt. Der Münzherr war vermutlich König und späterer römisch-deutsche Kaiser Konrad II. (reg. 1024–1039). Es handelt sich um einen jüngeren Randpfennig, auch Sachsen- oder Wendenpfennig genannt. Die Vorderseite trägt in der Mitte ein Kleeblattkreuz und ist von einem verbundenen Perlenkreis und einer Umschrift aus Buchstaben CRVX und keilförmigen Strichen umgeben. Die Rückseite zeigt ein ebenfalls von Buchstaben VERH, keilförmigen Strichen und einem Perlenkreis umgebenes Keilkreuz.Zachowana w całości moneta pochodzi z regionu Miśni-Górnych Łużyc i została wybita w mennicy w Miśni. Panem menniczym był prawdopodobnie król i późniejszy cesarz rzymsko-niemiecki Konrad II (czas rządów 1024–1039). Moneta stanowi młodszą odmianę denara krawędziowego, zwanego także saskim lub wendyjskim. Pośrodku awersu znajduje się krzyż koniczynowy, otoczony perełkowaniem oraz inskrypcją składającą się z liter CRVX oraz kreskami w kształcie klina. Rewers również przedstawia krzyż kawalerski, otoczony literami VERH, kreskami w kształcie klina oraz perełkowaniem.

FundstelleStanowisko archeologiczne

Fundstellen-OrtLokalizacja stanowiska:

Kiesgrubenvorfeld / Sandgrubeprzedpole żwirowni / piaskownia

Fundstellen-BeschreibungOpis stanowiska:

Westlich von Dobranitz lag auf einem Hügel eine multikulturelle Fundstelle mit Bestattungen von der Schnurkeramik bis in die ältere Vorrömische Eisenzeit, Siedlungsspuren der Römischen Kaiserzeit sowie einem mittelslawischen Hügelgräber- und spätslawischen Körpergräberfeld. Im direkten Umfeld befand sich eine Kies-/Sandgrube. Da der Abbau 1993 erweitert werden sollte, fanden Grabungen statt, um alle archäologisch relevanten Befunde zu bergen und vor der Zerstörung zu retten.Na zachód od Dobranitz znajdowało się na wzgórzu wielofazowe stanowisko archeologiczne z pochówkami od czasów ceramiki sznurowej po wczesną epokę żelaza oraz ze śladami osadnictwa z okresu wpływów rzymskich, a także z środkowosłowiańskim cmentarzyskiem kurhanowym i późnosłowiańskim cmentarzyskiem szkieletowym. W bezpośrednim sąsiedztwie znajdowała się żwirownia/piaskownia. Kiedy w 1993 r. postanowiono rozszerzyć jej eksploatację, przeprowadzono prace wykopaliskowe w celu zadokumentowania i zabezpieczenia przed zniszczeniem wszelkich zabytków archeologicznych.

Fundstellen-TypTyp stanowiska:

Flachgrab / Flachgräberfeldgrób płaski, cmentarzysko płaskie

BefundWarstwa archeologiczna

Befund-BeschreibungOpis warstwy archeologicznej:

Grube 156, Grab 14: Es handelt sich hierbei um ein ca. 2,4 m langes, 0,6 m breites und 0,5 m tiefes Flachgrab. Die Grube wies eine dunkelbraun bis braune sandig kiesige Verfüllung auf und enthielt das fast vollständig erhaltene, südost-nordwest-ausgerichtete Skelett eines mutmaßlich männlichen Individuums mit einem Alter von über 30 Jahren. Die Sargverfärbung war noch zu erkennen. Die bestattete Person hatte eine Körpergröße von ca. 1,70 m. Das Skelett blickte nach Nord und lag im Vergleich zu den anderen Gräbern mit dem Schädel im Osten . Im rechten Fußbereich befand sich eine eiserne Nadelspitze.Jama 156, grób 14: grób płaski o długości ok. 2,4 m, szerokości 0,6 m i głębokości 0,5 m. Jama posiadała piaszczysto-żwirowe wypełnisko o zabarwieniu od ciemnobrązowego do brązowego i zawierała niemal całkowicie zachowany szkielet mężczyzny zmarłego prawdopodobnie w wieku ponad 30 lat, zorientowany na osi południowy wschód–północny zachód. Czytelne były jeszcze przebarwienia po trumnie. Pochowany osobnik miał około 1,70 m wzrostu. Szkielet skierowany był twarzą w kierunku północno-zachodnim a jego głowa w porównaniu do innych pochówków umieszczona była po południowo-wschodniej stronie. W okolicy prawej stopy znajdował się fragment szpili żelaznej.

FundzusammenhangKontekst znaleziska:

Die Münze wurde 2020 im Rahmen der Restaurierung und Probennahme am Skelett entdeckt. Im Grabungsbericht sind keinerlei Münzfunde erwähnt. Der Schädel wurde bei der Bergung bandagiert, möglicherweise gelangte die Münze in diesem Zusammenhang in die Tüte mit den Schädelknochen. Eine Beigabe der Münze als „Charonspfennig“ ist wahrscheinlich.Monetę odkryto w 2020 r. podczas konserwacji i pobieraniu próbek ze szkieletu. W sprawozdaniu z wykopalisk brak wzmianek o jakimkolwiek znalezisku monet. Czaszka podczas wydobycia została zabezpieczona bandażem. Moneta trafiła następnie wspólnie z kośćmi czaszki do plastikowego worka. Moneta z grobu sprawowała prawdopodobnie funkcję tzw. „obola zmarłych”.

Scanner:

Aicon smartSCAN-HE C8 75mm | Streifenlicht | 0.029mmAicon smartSCAN-HE C8 75mm | Światło strukturalne | 0.029mm

LiteraturLiteratura

Reinhard Spehr, Der Sandberg bei Dobranitz, Lkr. Bautzen – Ein Bestattungsplatz aus urgeschichtlicher Zeit. Archäologie aktuell im Freistaat Sachsen 2, 1994, 89–93.

EigentümerWłaściciel

Landesamt für Archäologie Sachsen
AAS:00356782
Krajowy Urząd Archeologiczny Saksonia

Eine Wiedergabe ist mit dem Vermerk „© Landesamt für Archäologie Sachsen, Scan/3D-Modell: Cornelia Pönitz“ gestattet. Die Nutzung für kommerzielle Zwecke ist nicht gestattet.Kopiowanie i powielanie tylko z adnotacją „© Landesamt für Archäologie Sachsen, Scan/3D-Modell: Cornelia Pönitz“. Użytek do celów komercyjnych jest zabroniony.

Creativ Common Lizenz Logo CC BY-NC 4.0